PROBLEM SADAŠNJICE: Zagađen vazduh je okidač za HOPB, a evo zašto je ovo period kada najviše treba da se čuvate
Aerozagađenje je poslije pušenja prvi faktor rizika za razvoj hronične opstruktivne bolesti pluća. Ljudima koji su već oboljeli, u ovom periodu pogoršava se zdravstveno stanje pa obratite pažnju na sljedeće stvari…
S jeseni i tokom zime češće su bolesti disajnih organa, jer hladno vrijeme pogoduje virusima koji napadaju disajne puteve i dodatno otežavaju hronična stanja respiratornog sistema, kao što je hronična opstruktivna bolest pluća (HOBP).
Tegobe kod pacijenata sa HOBP su izraženije ako je uz sve to prisutno i povećano zagađenje, izloženost raznim gasovima i, naravno, duvanskom dimu. Što je najgore, hronična opstruktivna bolest pluća se rijetko dijagnostikuje u početnom stadijumu. Mnogi pacijenti se javljaju ljekaru tek kada izgube preko 50% plućne funkcije.
- HOBP je bolest pluća gde su disajni putevi suženi, odnosno bronhije su pod opstrukcijom. Tegobe su nedostatka vazduha, kašalj i iskašljavanje, kao i sviranjem u grudima.
Posebna pažnja treba da se ovbrati na kašalj, ako se javlja tri mjeseca godišnje u toku poslijednje dvije godine, postoji sumnja na ovu bolest. Ove tegobe najčešće prati više ili manje izražen osećaj nedostaka vazduha, koji vremenom može da se pogorša do tog stepena da pacijent ne može da obavlja ni osnovne životne aktivnosti – objašnjava dr sc. med. Tatjana Radosavljević, pneumoftiziolog.
Kisele magle stvaraju tegobe
Prisustvo gasova kao što su sumpor dioksid, odnosno azotni oksidi sa vodenom parom koje se nalaze u zagađenom vazduhu, dovode do stvaranja jakih kiselina koje iritiraju ili hemijski oštećuju disajne puteve. Drugi, ne manje opasan način oštećenja plućnog tkiva je dejstvo tzv. PM 10 i PM 2,5 čestica koje prolaze do najsitnijih delova pluća.
- One izazivaju posebnu vrstu zapaljenja zbog čega se umožavaju ćelije koje luče sekret i povećava koncetracija tkivnih tečnosti koje dovode najprije do grča ili spazma najsitnih disajnih puteva, a potom i njihovog suženja. Na taj način počinje da se razvija hronični bronhitis. Takođe, može da dođe uništavanja aleveola, te se stvaraju velike emfizemske šupljine-bule, koje čine emfizem pluća. Ove dvije bolesti zajedno predstavljau bolest koja se zove – hronična obstruktivna bolest pluća.
Pratite stepen zagađenja
Nažalost, kaže doktorka, Srbija još uvek nema završen registar bolesnika sa HOBP, neki bliži podaci postojali su samo u Vojvodini, ali ono što znamo jeste da pacijenti sa HOBP čine značajan broj osoba koje ulaze u ukupan broj umrlih od aerozagađenja.
- Sa praćenjem stepena aerozagađenja, preko aplikacija ili sajta Agencije za zaštitu životne sredine, postalo je mnogo jasnije zbog čega se stanje kod velikog broja pacijenata pogoršava bez „vidljivih“ razloga kao što su promena atmosferskog pritiska, vlaga i magla. Dakle, može se reći da se veći broj pacijenata sa HOBP javlja lekaru baš u vreme kada je stepen aerozagađenja veliki.
Kako zagađenje utiče na disajne puteve
Ozon, azot dioksid, sumpor dioksid, ugljen monoksid i PM10 i PM2,5 čestice pojačavaju respiratorne simptome i bronhijalnu hiperreaktivnost, smanjuju plućnu funkciju, povećavaju rizik od nastanka astme i smrtnost od raka pluća.
Izvor: zena.blic.rs
